Zgłoś nadużycie 13 września - 21 pazdziernika 2013
MWW Muzeum Współczesne Wrocław
Pl. Strzegomski 2a, Wrocław
Wernisaż: 13 września, godz. 18.00
Kurator: Magdalena Ujma
Koordynator: Agnieszka Chodysz

Artyści:
Azorro, Basia Bańda, Wojciech Bąkowski, Agata Bogacka, Monika Drożyńska, Pola Dwurnik, Aneta Grzeszykowska, Elżbieta Jabłońska, Zuzanna Janin, Łukasz Jastrubczak & Małgorzata Mazur, Katarzyna Józefowicz, Katarzyna Kozyra, Robert Kuśmirowski, Maess, Cecylia Malik, Malwina Niespodziewana, Hanna Nowicka, Joanna Pawlik, Joanna Rajkowska, Wilhelm Sasnal, Maciej Sieńczyk, Magdalena Starska, Mariusz Tarkawian, Zorka Wollny, Ewa Zarzycka, Erwina Ziomkowska, Artur Żmijewski.

Wystawa jest poświęcona autobiograficznym relacjom w najnowszej sztuce polskiej. Zaproszeni artyści opowiadają własne historie. Są to historie z życia wzięte, w których narracja zazwyczaj jest snuta w pierwszej osobie. Napięcie pomiędzy figurą autora a podmiotem dzieła z jednej strony, a z drugiej – pomiędzy fikcją a prawdą przedstawienia tworzy oś tej wystawy.

Słowa „dzień jest za krótki” to cytat z wypowiedzi pewnego dyrektora galerii, który jest również artystą. Wypowiedź dotyczyła niemożliwości pogodzenia aktywności artystycznej z zarządzaniem instytucją. Słowa stanowią jednocześnie wyraz frustracji osoby, która jest świadomym obserwatorem własnych życiowych wypadków i na bieżąco je komentuje, starając się nie przeoczyć niczego. Jej zmartwienie można nazwać troską diarysty.

Autobiograficzność sztuki najnowszej to rozległy temat, gąszcz tropów i możliwych podejść, zarazem artystycznych, jak i badawczych. Na wystawie wytyczone zostają dwie ścieżki. Pierwsza została już wymieniona: sprzeczności towarzyszące zapisywaniu własnego życia, frustracja diarysty. Jak zanotować wszystko? Dokonywać wyborów? Przewidzieć co w przyszłości będzie ważne? Drugi trop to z kolei historia, która odbija się i w osobistych zapiskach, i w bardziej kronikarskim notowaniu codzienności. Rozczarowanie krytyków, którzy po odzyskaniu wolności w 1989 oczekiwali, że w Polsce powstaną wielkie powieści, filmy i inne dzieła sztuki epickiej, opisujące czasy wielkiej przemiany, może okazać się bezpodstawne, bo owe czasy znalazły odbicie w relacjach osobistych, nie zawsze skupiających się bezpośrednio na historii, lecz pośrednio ją relacjonujących.



Polską sztukę po 1989 roku charakteryzuje niezwykła ilość odwołań do postaci artysty. Jak zauważa Bożena Czubak, właściwie nie nastąpiła tutaj śmierć autora, podmiot nie uległ dekonstrukcji, utrzymywały go przy życiu wciąż popularne dyskursy modernistyczne.* Burzliwe lata 80. przyniosły, co prawda, próby demitologizacji figury artysty, a w latach 90. pojawiła się ostra krytyka, która po roku 2000 znacznie złagodniała. Jednak postać autora, różnie pojmowanego, trzymała się mocno.

Narracje autobiograficzne wynikać mogą ze stopniowej erozji mitu twórcy. Lata najnowsze, zwłaszcza okres po roku 2000, są przecież czasem popularności sztuki inspirującej się codziennością i zwykłym życiem. Przekazywane w pierwszej osobie relacje, bazujące na życiu prywatnym, dokumentalne i quasi-dokumentalne, kryją w sobie splot zagadnień o kluczowej wadze dla współczesnej sceny artystycznej. Pojawiają się wśród nich odniesienia do historii zostawiającej ślad w życiu jednostek i ich sztuce, odniesienia do pamięci, statusu artysty i autora. Historia przefiltrowana przez zwykłe życie zdaje się tracić na znaczeniu, notowanie codziennych zdarzeń sugeruje zaś, że treść dzieł zapewnia samo życie, że rolą artysty jest jedynie chwytanie go na gorąco.

Wystawa „Dzień jest za krótki” skupi się na wybranych przykładach dokumentu osobistego. Pokaże wyraziste zastosowania pierwszoosobowej narracji, by zastanowić się dlaczego i w jakim celu artyści współcześni tak często bazują na własnej autobiografii, ujawniają siebie jako narratora opowieści.

---

Przed wystawą będzie miała miejsce akcja internetowa Elżbiety Jabłońskiej „Godzina dla sztuki”. W trakcie wernisażu odbędzie się performance Ewy Zarzyckiej oraz akcja artystyczna Malwiny Niespodziewanej „Urodziny”.

Wystawie towarzyszył będzie album „Dzień jest za krótki” z tekstami Ingi Iwasiów, Agnieszki Karpowicz, Ewy M. Tatar i Magdaleny Ujmy.
Projekt albumu: Daria Malicka

Dzieła prezentowane na wystawie pochodzą ze zbiorów prywatnych artystów oraz ze zbiorów: Galerii Raster, Galerii Stereo, Warmińsko-Mazurskiej Zachęty Sztuk Pięknych w Olsztynie, Galerii Lokal30, Małopolskiej Fundacji Muzeum Sztuki w Krakowie, Fundacji Katarzyny Kozyry, Łódzkiego Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych - depozyt Muzeum Sztuki w Łodzi, Muzeum Narodowego w Gdańsku, Galerii Żak Branicka.